به اعتقاد فعالان حوزه اکوسیستم استارت‌آپی رویکرد معاونت علمی ریاست‌جمهوری مبنی بر توجه ویژه به دانش‌آموزان می‌تواند گامی در جهت تحقق عدالت در آموزش و توزیع امکانات در سایر شهرهای کشور باشد.
به گزارش واحد ارتباطات و رسانه شرکت توسعه فناوری عصرنانو به نقل از ایسنا، دکتر مجتبی بهنام تقدسی فعال اکوسیستم نوآوری و کارگزار تحقق جزیره نوآور قشم با ارسال یادداشتی به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) آورده است:
«چندی پیش، یک جوان نخبه و خوشفکر، برآمده از دل جوانان این مرز و بوم، در کسوت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری منصوب شد. دکتر حسین افشین، دانش آموخته دانشگاه صنعتی شریف در رشته مهندسی مکانیک و عضو هیات علمی این دانشگاه است که از دل اکوسیستم نوآوری رشد کرده و هم اکنون به عنوان سکاندار این اکوسیستم تعیین شده است.
خیلی از اهالی استارت‌آپ‌ها و اکوسیستم نوآوری درکشور نگران بودند تا نکند انتصابی ناپخته و یا سیاسی و جناحی، به نهال نوپای استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان که هنوز در مسیر بلوغ خود هستند، آسیب وارد کند. من نیز به عنوان یک فعال و دغدغه‌مند این اکوسیستم، لحظه به لحظه اخبار مرتبط با ایشان را رصد می‌کردم تا نگاه و سیاست ایشان را جویا شوم.
در روز معارفه، کلامی از ایشان شنیدم که حقیقتا به وجد آمدم: “در ارتباط با مناطق محروم هم ما یک بخش خوب معاونت را به بخش دانش‌آموزی اختصاص می‌دهیم. اعتقاد شخصیِ من این است که موتور پیشران توسعه کشور از دانش‌آموزی می‌گذرد و خلاقیت از کودکی رشد می‌کند و باید به این امر توجه ویژه‌ای شود. باید استعداد را شناسایی کرده و رشد دهیم تا محصول آن در بنیاد نخبگان قرار بگیرد.”
مدت‌هاست به عنوان یک استاد دانشگاه و کسی که بیش از ۲۰ سال است در اکوسیستم نوآوری کشور فعالیت دارد، فریاد می‌زنم که چرا توزیع امکانات و سرمایه‌ها در کشور عادلانه نیست؟ چرا تمرکز توزیع تسهیلات شرکت‌های استارت‌آپی و دانش‌بنیان در تهران و چند شهر بزرگ است؟ آیا فقط استعدادهای درخشان در پایتخت رشد می‌کنند؟ آیا جنوب کشور با آن‌همه ظرفیت‌های استعدادی کم‌نظیر و جوانان سختکوش و درجه یکی که دارد، لیاقت بهره‌مندی بیشتری از امکانات و تسهیلات معاونت علمی را ندارد؟! و چرا توجه ویژه به دانش‌آموزان در حوزه دانش‌بنیانی و کارآفرینی صورت نمی‌گیرد؟ چرا شبانه روز تمرکز سیستم آموزشی و بعضا مؤسسات رانتی کمک آموزشی بر روی شیوه‌های تست‌زنی و کسب تراز بالاتر در کنکور است؟ فرزندان معصومی که برای چندسال به بانک محفوظات تبدیل شده و پس از یک رقابت کاذب به نام کنکور، آن بانک را برای همیشه دور می اندازند و تازه متوجه می‌شوند که در زندگی حرفه‌ای تنها محفوظات کافی نیست!
ما در سال ۱۴۰۱ با همکاری آموزش و پرورش خراسان رضوی نهضتی به نام “نهضت دانش‌بنیانی در مدارس” ایجاد کردیم که در آن، گروهی از مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوران توانمند به صورت داوطلبانه به مدارس متوسطه می‌رفتند و تجربه زیسته خود را با دانش‌آموزان در میان می‌گذاشتند تا دانش‌آموزان متوجه شوند بر خلاف آنچه که شمار کثیری از معلمان و مدرسان تبلیغ و ترویج می‌کنند، تنها معدل عالی داشتن و تراز عالی در کنکور نمی‌تواند تضمینی برای موفقیت ایشان در آینده باشد و دانستن ادبیات کارآفرینی، فناوری و تقویت برند شخصی، از مهم‌ترین پیش نیازهای موفقیت است که متاسفانه در نظام آموزشی کشور مغفول مانده است.
دکتر افشین به خوبی این موضوع را دریافته و به درستی بر آن تمرکز کرده است. توجه ویژه به مناطق محروم و دانش‌آموزان، شاه بیت کلام ایشان در جلسه معارفه‌شان بود و این نگاه بلند و دقیق می‌تواند رویکردی کاملا متفاوت در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را در سال‌های آینده رقم بزند. البته نحوه اجرای این سیاست‌ها نیز می‌تواند تاثیر بسزایی در اثربخشی آنها در کف میدان داشته باشد. به عنوان مثال نمی‌توان دغدغه مناطق محروم و توسعه فردی و اجتماعی دانش‌آموزان سیستان، خوزستان و قشم را داشت، اما متولی این موضوع در معاونت علمی و در تهران باشد و کماکان پیگیری تمام مسائل معاونت علمی در تهران باشد!!
معاونت علمی باید بتواند فناوری و نوآوری را از خود شروع کرده و ساختاری گسسته برای خود ترسیم کند و به عنوان نمونه، معاونت دانش‌آموزی خود را ایجاد و در شهری غیر از پایتخت مستقر کند. بارها و بارها در زمان معاونت سابق علمی خواهش کردیم تا معاونت علمی حداقل در شرق و جنوب و غرب کشور، دفتری مستقل داشته باشد تا استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان برای پیگیری امورات خود مجبور به سفر به تهران و هزینه‌کردهای هنگفت نشوند، اما متاسفانه این امر محقق نشد.
اکنون معاونت علمی می‌تواند معاونت دانش‌آموزی و توسعه مناطق محروم خود را در خارج از تهران و مثلا در هرمزگان مستقر کند تا الگویی برای سایر وزارتخانه‌ها باشد که شاید بتوانند خود را تکثیر کنند و این همه تمرکزگرایی مسموم در پایتخت را کنار بگذارند.
در نهایت خالی از لطف نیست که به این مهم اشاره کنم، برگزاری دوره‌های توسعه فردی دانش‌آموزی به صورت کاملا برنامه‌ریزی شده و هدفمند، برگزاری مسابقات و لیگ‌های نوآوری دانش‌آموزی، کمک به تاسیس دبیرستان‌های تخصصی به‌ویژه در حوزه‌های هوش مصنوعی و کوانتوم با کمک بخش خصوصی، ایجاد فضاهای کار اشتراکی دانش‌آموزی در مناطق کم برخوردار به منظور آشنایی هرچه بیشتر ایشان با اکوسیستم نوآوری و نهایتا ایجاد صندوق حمایت از طرح‌های نوآورانه دانش‌آموزی، از ابتدایی‌ترین کارهایی است که می‌توان در راستای تقویت نسل آینده اکوسیستم نوآوری در کشور برداشت.»
